इटहरी : कोसी प्रदेशमा मन्त्रिपरिषद् विस्तार गर्दा मुख्यमन्त्री केदार कार्कीले सल्लाह नगरेको र एकलौटी गरेको भन्दै सत्ता गठबन्धन दलकै नेताहरू असन्तुष्ट भएका छन् ।
कार्कीले आफू मुख्यमन्त्री भएको चार महिनापछि मात्रै शुक्रबार सरकारलाई पूर्णता दिएका हुन् ।
तर, सरकारलाई पूर्णता दिएपनि आफ्नो दल नेपाली कांग्रेससहित सत्ता गठबन्धन दललाई नै समेट्न नसक्दा सत्ता गठबन्धन दलका नेताहरूले चरम असन्तुष्ट जनाएका हुन् । असन्तुष्ट जनाएसँगै सरकारको विकल्प खोज्नुपर्नेसम्ममा दलका नेताहरू पुगेको बताइन्छ ।
नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टी कोशी प्रदेशसभा संसदीय दलका नेता राजेन्द्र कुमार राईले सरकार आलोकाँचो र मैमत्त भएको बताए ।
‘सरकारको विपक्षमा अहिले एमाले, कांग्रेस दलको नेतासहित अरु प्रदेशसभा सदस्यहरू, जसपा, नेकपा एस र राष्ट्रियसभामा ‘फ्लोर क्रस’ भएको र सरकार विस्तारका कारण पनि माओबादी सन्तुष्ट छैन,’ राईले भने, ‘अहिले सरकारको पक्षमा आठजना मात्रै देखिएको छ । संविधानमा सरकार परिवर्तन कसरी गर्ने भन्ने उल्लेख नभएपनि अब यो सरकारको विकल्प खोज्नुपर्ने बेला आएको छ ।’
उनले मन्त्रिपरिषद् विस्तारमा मुख्यमन्त्री कार्कीले कसैसँग सल्लाह नै नगरीकन आफूखुसी गरेको बताए । ‘सरकारमा आलोकाँचो र मैमत्ता देखियो । आलोकाँचोपन देखाएका कारण अहिले देशभरका कर्मचारीहरू पनि आजित छन्,’ राईले भने ।
मुख्यमन्त्री कार्कीले गरेका त्रुटिको विषयमा गम्भीर रूपमा छलफल आवश्यक रहेको उनले बताए । ‘सच्याउने काम भयो भने ठीकै छ, होइन भने लाभहानी हुन्छ,’ पूर्व मुख्यमन्त्रीसमेत रहेका उनले भने, ‘यो कदमले प्रदेशकै लागि हानी हुन्छ । मैले यसबारे कांग्रेसभित्रका सिनियर नेताहरूसँग कुरा गर्दा उहाँहरू पनि सन्तुष्ट हुनुहुन्न ।’
मुुख्यमन्त्री कार्कीले शुक्रबार मन्त्रिपरिषद् विस्तार गरेपछि असन्तुष्ट रहेका राईसहित कांग्रेस संसदीय दलका नेता उद्वव थापासमेत शपथग्रहणमा सहभागी भएनन् ।
‘दसैँ अगाडि नै केही सहमति भएको हो । कांग्रेसको यति धेरै मन्त्रालय दिने कुरा थिएन । पहिला र पछि भएका सहमति विपरीत मुख्यमन्त्रीले आफ्ना मान्छे मात्रै नियुक्त गरे,’ नेता राईले भने, ‘उनलाई सघाउने पाँच–पाँचजना मन्त्री भएका छन् । कांग्रेसभित्र उनलाई नसघाउने एकजनालाई मन्त्री नियुक्त गरेर मुखमा बुझो लगाउनेजस्तो काम भएको छ । यसमा हामी कोहीपनि सहमति छैनौँ ।’
‘उहाँले हामीलाई थप मन्त्रालय दिने भन्नुभएको थियो । कांग्रेसले मन्त्रालय थप नपाउने, तर मन्त्री मात्रै थप्ने भन्ने सहमति यसअघि नै भएको थियो । तर, मन्त्रीमण्डल बनाउँदा उहाँले त्यो सहमति उल्लंघन गर्नुभयो,’ राईले भने, ‘उहाँलाई हामीले अहिलेको कदम सच्याउन भनेका छौं । नसच्याएको खण्डमा हामी सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने, मन्त्रीलाई फिर्ता बोलाउने, अर्को सरकार बनाउने र यो सरकारको विकल्पमा जान सक्छौं ।’
यसअघि बजेट प्रतिस्थापन गर्दा पनि पहिलाको सल्लाहअनुसार नगरेको उदृत गर्दै उनले बजेट बनाउँदा पनि एकलौटी गरेको बताए । उनले थपे, ‘गर्नुपर्ने काम पनि गरेको छैन, बजेट छुट्याएको कार्यान्वयन छैन । योजना आयोग, लोकसेवा आयोग खाली भइरहेपनि नियुक्ति भएका छैनन् । छुट्याएका पैसा खर्च गर्नमा पनि काम भएको छैन । सरकारमा पूरै आलोकाँचोपन छ ।’
कांग्रेस संसदीय दलका नेता उद्वव थापाले कांग्रेसले मुख्यमन्त्री कार्कीलाई बोकेर हिँड्न नसकिने बताए ।
‘सल्लाह नगरिकन आफूखुसी मुख्यमन्त्रीले काम गर्नुभयो । यसले गर्दा कोशी प्रदेशको राजनीति अस्तव्यस्त भयो नि । गठबन्धनले पनि थाम्न नसक्ने अवस्था भयो यहाँको राजनीति,’ पूर्व मुख्यमन्त्रीसमेत रहेका थापाले भने, ‘राष्ट्रियसभा चुनावले पनि त्यो संकेत देखाएको हो । गठबन्धन पनि रहेन । सांसद आफ्नो मर्यादामा रहेनन् । स्थानीय तहका पनि इमान्दार भएनन् । त्यसले गर्दा यो गठबन्धनको कुरा नै अन्यौल नै छ ।’
मुख्यमन्त्री कार्कीले सरकार विस्तारमा पछिल्लोपटक कुनै छलफल नगरेको र गठबन्धनलाई समेटेर जानुपर्ने भएपनि आफूखुसी मन्त्रिपरिषद् विस्तार रहेकाले असन्तुष्ट जनाए ।
‘उहाँलाई हाम्रो दल तथा गठबन्धनले बोकेर जाने अवस्था भएन ।’ सरकार त के हुन्छ थाहा छैन । अब नेताहरूसँग कुरा हुन्छ । नेताहरूबाट के कुरा आउँछ । यसरी यस्तो तरिकाले मुख्यमन्त्रीले काम गर्नुभएको छ,’ उनले भने, ‘अब दलले पनि गठबन्धनले पनि सहयोग, समर्थन गरेर जाने अवस्था भएन नि त । आफ्नो हिसाबले काम गरिरहेका छन् । के के गर्नुपर्ने हो ? गठबन्धन दलसँग बस्नुपर्ने, सल्लाह गर्नुपर्ने कुनै पनि काम भएन नि त । अन्धाधुन्द अध्यादेश ल्याएको छ । मन्त्रीमण्डल विस्तार हुन्छ दलमा सल्लाह हुँदैन । सरकारले के गर्दैछ दललाई जानकारी छैन ।’
संविधानको धारा १६८ को उपधारा (५) अनुसार कांग्रेसका डा. शेखर कोइराला समूहका ८ र नेकपा एमालेका ३९ जना सांसदको समर्थनमा गत असोज २७ गते मुख्यमन्त्री नियुक्त भएका कार्कीका गतिविधि पछिल्लोसमय विवादास्पदसमेत बन्दै आएको छ । सरकार विस्तारका क्रममा यसअघि नै असन्तुष्ट जनाएको नेकपा एमाले भने अहिले सरकारको प्रतिपक्षमा छ ।
त्यसबेला केन्द्रीय गठबन्धनले गरेको निर्णयलाई लत्याउँदै एमालेको समर्थनमा मुख्यमन्त्री बनेका कांग्रेसका डा. कोइराला समूहका कार्कीले चार मन्त्री र दुई राज्यमन्त्रीलाई शुक्रबार नियुक्त गर्दै मन्त्रालयलाई पूर्णता दिएका हुन् ।
स्वास्थ्यन्त्रीमा प्रदीपकुमार सुनुवार, सामाजिक विकासमन्त्रीमा राजेन्द्र कार्की, आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्रीमा शम्शेर राई, पर्यटन, वन तथा वातावरणमन्त्रीमा गणेशप्रसाद उप्रेती, भौतिक पूर्वाधार विकासमन्त्रीमा गणेश प्रसाद जवेगु, उद्योग कृषि तथा सहकारीमन्त्रीमा रामकुमार खत्री खानेपानी, सिँचाई तथा ऊर्जा मन्त्रीमा नारायण बुर्जा मगर, आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्रालय राज्यमन्त्रीमा इन्दिरा थापा र आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालयको राज्यमन्त्रीमा सुनिताकुमारी गुरुङ रहेका छन् ।
मुख्यमन्त्री कार्कीले आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्रालय भने आफ्नै जिम्मामा राखेका छन् । नवनियुक्त मन्त्रीहरू सुनुवार, खत्री, राज्यमन्त्रीद्वय थापा र गुरुङ कांग्रेसका हुन् । उनीहरूमध्ये सुनुवार मात्रै कांग्रेस संस्थापन पक्षका हुन् भने अन्य तीनजना कार्कीलाई मुख्यमन्त्री बनाउनका लागि सहयोग गर्ने ८ सांसदमध्येका हुन् ।
यस्तै माओवादीबाट भने राजेन्द्र कार्की र मगर मन्त्री नियुक्त भएका छन् । मुख्यमन्त्री कार्कीले नेकपा एकीकृत समाजवादी, जनता समाजवादी पार्टीलाई मन्त्रालयमा समेटेनन् । यसअघि मुख्यमन्त्री कार्कीले कांग्रेसबाट शम्शेर राई, माओवादीबाट गणेशप्रसाद उप्रेती र नेकपा (एकीकृत समाजवादी)बाट कमल प्रसाद जबेगूलाई नियुक्त गरेका थिए ।
त्यसपछि बाँकी रहेका मन्त्रालयको भागबण्डामा दलहरूबीच कुरा मिलेपनि पछिल्लोपटक भने मुख्यमन्त्री कार्कीले उक्त सहमतिलाई लत्याउँदै आफूलाई मुख्यमन्त्री बनाउन सघाउनेहरूलाई ‘पहिँचो’ तिरेका हुन् ।
सोही कारण अहिले सत्ता गठबन्धन दलका नेताहरू चरम असन्तुष्ट जनाउँदै सरकारको विकल्प खोज्नुपर्नेसम्मको अवस्थामा पुगेको बताएका छन् ।
Discussion about this post