इटहरी : निर्माणाधीन एसियन हाइवे अन्तर्गत इटहरी खण्डको सडक विस्तारका क्रममा एक सय २४ वटा संरचना हटाइने भएको छ ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय, सुनसरीले बिहीबार सार्वजनिक सूचना जारी गर्दै इटहरीको बूढी खोलादेखि लबिपुरस्थित देवी खोलासम्मको सडक खण्डमा पर्ने संरचनाहरू हटाउनुपर्ने जानकारी दिएको हो।
सूचनाअनुसार ती संरचनाहरू सरकारी नक्साअनुसार सडक सीमाभित्र परेका छन् । जसका कारण मुआब्जा तथा क्षतिपूर्तिसहित हटाइने स्पष्ट उल्लेख गरिएको छ।
प्रशासनले प्रभावित संरचना धनीहरूलाई ३५ दिनभित्र आफ्नै प्रयासमा संरचना हटाउन आग्रह गरेको छ । तोकिएको समयसीमा भित्र स्वेच्छाले संरचना हटाए मात्र क्षतिपूर्ति पाउने प्रस्ट पारेको छ ।
काँकडभिट्टा–लौकही सडक आयोजना पश्चिम खण्ड, इटहरी कार्यालयका सूचना अधिकारी इन्जिनियर पल्लव श्रेष्ठका अनुसार, सडक स्तरोन्नतिको क्रममा संरचना हटाउनु पर्ने भएकाले जग्गा प्राप्ति ऐन, २०३४ को दफा १८ अनुसार सूचना प्रकाशित गरिएको हो ।
‘सूचना प्रकाशन भएको मितिले १५ दिन पछि सम्बन्धित व्यक्ति वा हकवालाले नेपाली नागरिकताको प्रतिलिपि, स्थानीय निकायबाट तीनपुस्ते खुल्ने प्रमाणित कागजात र निजको हकवालाको हकमा नाता प्रमाणित कागजात तथा प्रभावित संरचनाको प्रष्ट देखिने प्रमाणित फोटो, सम्बन्धित व्यक्तिको बैंक खाता नम्बर, पान नम्बर लगायत अन्य आवश्यक कागजात समेत संलग्न गरी मुआब्जा क्षतिपूर्तिको लागि निवेदन पेश गर्न सकिनेछ,’ सूचनामा उल्लेख छ ।
मुआब्जा सम्बन्धी थप विवरणका लागि आयोजना कार्यालय, इटहरी–सुनसरीमा सम्पर्क गर्न सूचनामा भनिएको छ ।
‘सबै घर तथा भवनहरू आंशिक रूपमा भत्किन्छन्, श्रेष्ठले भने, ‘पूरै क्षति हुने कुनै पनि छैनन् । सबै आंशिक भएकाले घर धनीले आफैँ संरचना हटाउन आग्रह गरिएको छ । संरचना आफैँ नहटाएमा कानुनअनुसार काम अगाडि बढ्छ ।’
आयोजना कार्यालय र भवन विभागले संयुक्त रूपमा नापजाँच गरिसकेपछि सीडीओ कार्यालयबाट यकिन तथ्यांक आएकाले सूचना प्रकाशन गरिएको उनले जनाए । सहरी विकासअन्तर्गतको संघीय आयोजना कार्यालय विराटनगरले स्टिमेट निकालिसकेको, भवन विभागले मूल्यांकन गरिसकेको उनको भनाइ छ ।
खासगरी अहिले उक्त सडक खण्डअन्तर्गत दुई खण्डमा काम भइरहेको छ । पूर्वी खण्ड र पश्चिम खण्ड गरी अहिले निर्माणको काम जारी छ । झापाको सितापुरीदेखि इटहरीको लवीपुरसम्म जम्मा ९५.७ किलोमिटर सडक निर्माणका लागि ठेक्का लागेर काम भइरहेको छ । पूर्वी खण्डमा ४५ किलोमिटर र पश्चिम खण्डमा ५०.७ किलोमिटर सडकको काम भइरहेको श्रेष्ठ बताउँछन् ।
पश्चिम खण्डमा करिब २० प्रतिशत काम भइसकेको उनले बताए । प्याकेज १ र ४ पूर्वी खण्डले हेर्दै आएको छ भने प्याकेज २, ३ र ५ पश्चिम खण्डले हेर्दै आएको छ ।
जसअनुसार प्याकेज २ मा झापाको सितापुरीदेखि मोरङको गोठगाउँसम्म पर्छ भने प्याकेज ३ गोठगाउँदेखि इटहरीको लवीपुरसम्म पर्छ । प्याकेज ५ भने तीन सय मिटर भन्दा लामो पुलहरू पर्ने उनले बताए ।
प्याकेज २ मा हालसम्म २३ प्रतिशत काम भएको छ भने प्याकेज ५ मा २१ प्रतिशत र प्याकेज ३ मा ११ प्रतिशत काम भएको छ ।
अहिले इटहरीदेखि पूर्व काकडभिट्टासम्म नै विभिन्न स्थानमा डाइभर्सन निकालेर काम भइरहेको छ । डाइभर्सनका कारण लामो रुटमा चल्ने यातायातलाई समस्या हुने गरेको छ । तर, बर्खाअघि सबै क्षेत्रका डाइभर्सन ‘क्लोज’ गरिने श्रेष्ठले बताए ।
‘जति डाइभर्सन छ, त्यो बर्खाअघि नै काम सकिएर बन्द हुन्छ । अब डाइभर्सन थपिने अवस्था छैन । जति पनि ठाउँमा डाइभर्सन निकालेर काम भइरहेको छ त्यो बर्खाअघि नै सम्पन्न हुँदा बाढीको कुनै जोखिम हुँदैन,’ उनले भने ।
सहरी क्षेत्रमा ५० मिटर, अर्धसहरी क्षेत्रमा ३३ मिटर र जंगल क्षेत्रमा २४ मिटरको बन्ने उक्त सडक झापाको काकडभिट्टादेखि सुनसरीको लौकहीसम्म बनाउनेगरी डीपीआर र डिजाइन तयार गरिएको थियो । तर, तत्काल भने काकडभिट्टादेखि इटहरीको लवीपुरसम्म मात्रै सडक निर्माण हुने आयोजनाले जनाएको छ ।
सडक सहरी क्षेत्रमा ६ लेन र वन क्षेत्रमा चार लेनमा निर्माण हुनेछ । चार लेनमा गुड्ने सवारी साधन भनेको लामो रुटमा चल्ने सवारीसाधन र त्यसको डिजाइन ‘स्पिड’ प्रतिघण्टा एक सय किलोमिटर रहेको छ ।
एसियाली विकास बैङ्कको ऋण सहयोग र नेपाल सरकारसँगको साझेदारीमा उक्त सडक निर्माण भएको हो । जसमा एसियाली विकास बैङ्कले ८४.१ प्रतिशत ऋण सहयोग गरेको छ भने १५.९ प्रतिशत रकम भने नेपाल सरकारको रहेको छ ।
कुल ३४ अर्ब ९१ करोडमा काँकडभिट्टादेखि लौकहीसम्म सडक बन्नेगरी सम्झौता भएको हो । पूर्वी र पश्चिम गरी दुई खण्डमा बन्न लागेको यो आयोजना एसियन हाइवेको एउटा भाग हो ।
यी हुन् भत्किने संरचना
Discussion about this post